Η digital καθημερινότητα και η επιρροή της στα παιδιά

Η σχέση που έχουν τα παιδιά με το διαδίκτυο χτίζεται από πολύ μικρή ηλικία  και σε αυτό συντελούν πολλοί παράγοντες. Ο ρόλος της εκπαίδευσης και του εκπαιδευτικού στη σωστή χρήση του διαδικτύου αλλά και στο πότε θα πρέπει να το κάνουν είναι καθοριστικός.

Αναμφισβήτητα τα 2 χρόνια που πέρασαν οι μαθητές μπροστά στις οθόνες λόγω της πανδημίας, σε συνδυασμό με τη συνεχή εξέλιξη της τεχνολογίας σήμερα, συντελεί στο να τοποθετούν το διαδίκτυο στη ζωή τους σε εξέχουσα θέση. 

Καθημερινές συζητήσεις με τους μαθητές μου που εμπεριέχουν εκφράσεις όπως "Κυρία βρήκα τι σημαίνει η λέξη στο internet" ή "Την έγραψα με ι και όχι με η γιατί έτσι τη γράφω στα greeklish" με κάνουν να προβληματίζομαι για το πού σταματάει η αναγκαιότητα της χρήσης του διαδικτύου και τις επιδράσεις της χρήσης του στο μαθητή.

Είναι πολλά τα θετικά που έχει η ενασχόληση των παιδιών με τον υπολογιστή. Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν έδειξε ότι ο βαθμός των μαθητών από οικογένειες χαμηλές εισοδηματικά, βελτιώθηκε όταν του δόθηκε πρόσβαση στο διαδίκτυο. Προφανώς επρόκειτο για παιδιά που δεν διάβαζαν στον ελεύθερο χρόνο τους και το internet τους δημιούργησε αυτή την επιθυμία.  Τα ερεθίσματα που έχουν και τους δίνουν το κίνητρο να ασχοληθούν, να ακούσουν, να ψάξουν και να γράψουν είναι πολλά και αυτό όταν γίνεται με μέτρο έχει πολλά οφέλη.

Στον αντίποδα βρίσκονται εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το διάβασμα βιβλίων και η εύρεση πληροφοριών, λέξεων, συνώνυμων κ.ά. δε βελτιώνει την αναγνωστική ικανότητα των μαθητών και την ορθογραφία τους, καθώς η άμεση επαφή με το έντυπο βιβλίο ή το λεξικό όπου μπορείς να ψάξεις, να σημειώσεις και να υπογραμμίσεις βοηθά τα παιδιά πολύ περισσότερο. Οι αισθήσεις που χρησιμοποιεί το άτομο διαβάζοντας ένα έντυπο βιβλίο ενισχύει τη μνήμη του, τη φαντασία του, την αναγνωστική του ευχέρεια, αλλά και την ορθογραφία του.

Υπολογιστής και κοινωνικοποίηση

"Οι έρευνες δεν πιστοποιούν ότι τα μίντια βλάπτουν από μόνα τους. Αυτό που βλάπτει είναι το περιεχόμενο, η διάρκεια, όταν δεν προωθείται η ανάπτυξη".

Δεν είναι λίγες οι φορές όπου, εξαιτίας της υπέρμετρης και αλόγιστης χρήσης στο διαδίκτυο, τα παιδιά στερούνται κοινωνικότητας και αλληλεπίδρασης με τους συνομηλίκους τους. Μπορεί να υπάρχει η θέληση για επαφή αλλά να μη γνωρίζουν τον τρόπο να έρθουν κοντά λόγω του πολύωρου παιχνιδιού στο διαδίκτυο με ψηφιακούς "φίλους". Εκεί, το βάρος πέφτει στο γονιό αλλά και στο εκπαιδευτικό σύστημα, όπου με δραστηριότητες και με αφιέρωση ελεύθερου χρόνου θα βοηθήσουν τα παιδιά να ζουν το παιχνίδι παίζοντας στο προαύλιο, στα πάρκα, στους παιδότοπους και στις αλάνες βοηθώντας τα να έχουν πραγματική επαφή με τα άλλα παιδιά. Ο καθένας από την πλευρά του μπορεί να θέσει κανόνες και πλαίσιο της καθημερινότητας των παιδιών, ώστε να συνδυάζουν τόσο τη χρήση της τεχνολογίας, όσο και την αξιοποίηση των παραδοσιακών μεθόδων, τόσο στη μάθηση όσο και στη ψυχαγωγία των παιδιών.

Το σίγουρο είναι, ότι το παραδοσιακό παιδικό παιχνίδι, η ενασχόληση με κάποιο άθλημα, η κοινωνικοποίηση των παιδιών σε εξωτερικούς χώρους, αλλά και μέσα στην τάξη, η εξοικείωση με το έντυπο βιβλίο αλλά και η ενασχόληση με παιχνίδια, που απαιτούν όχι μόνο χρόνο αλλά και δεξιότητες, είναι διέξοδοι οι οποίες μπορούν να αποτρέψουν τη μονομέρεια. Άλλωστε μια ορθή και λελογισμένη χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, δεν ζημιώνει τα παιδιά. Ίσα ίσα μπορούν να επωφεληθούν σε πολύ μεγάλο βαθμό και σε πολλούς τομείς.

Μαθαίνοντας την ενσυναίσθηση

 Με αφορμή το βιβλίο που διαβάζω τις τελευταίες ημέρες 'Πώς οι Δανοί εκπαιδεύουν τα πιο ευτυχισμένα παιδιά στο σχολείο και στην οικογένεια', το οποίο και έχω βρει εκπληκτικό, θα ήθελα να θίξω αυτό το τεράστιο κομμάτι της ενσυναίσθησης και κατά πόσο καλλιεργείται στα παιδιά!

Ζούμε σε μια κοινωνία όπου ο καθένας ενδιαφέρεται για τον εαυτό του και το πώς του συμπεριφέρονται και όχι στο Τι οδήγησε σε αυτή τη συμπεριφορά??? 

Πριν 2 χρόνια δούλευα ως παράλληλη στήριξη σε μαθητή Δ' δημοτικού με ΔΕΠΥ, ο οποίος δυσκολευοταν ιδιαίτερα στη διαχείριση του θυμού του εξαιτίας της παρορμησης του. Απόρροια αυτού ήταν, στην αρχή του διαλείμματος να είναι ιδιαιτέρως πρόσχαρος και να έχει τη διάθεση να παίξει με τους φίλους του, στην πορεία όμως αυτό να χάνεται καθώς η έλλειψη ενσυναίσθησης σε συνδυασμό με το θυμό που μπορεί να είχε σε κάποιο παιχνίδι, έκανε τα παιδιά να απομακρύνονται.

Σε συνεργασία με τη δασκάλα της τάξης του, αποφασίσαμε να αφιερώσουμε μια ώρα την εβδομάδα σε αυτό που οι Δανοί αποκαλούν 'ώρα της τάξης'. Την ώρα αυτή, με διάφορες δραστηριότητες προσπαθούσαμε να οδηγούμε τα παιδιά να αναγνωρίσουν συναισθήματα συμμαθητων τους από εκφράσεις προσώπου , χειρονομίες κλπ αλλά και το να μιλούν για το πώς αισθάνονται τα ίδια. Ο μαθητής μου δυσκολεύτηκε πολύ να προσαρμοστεί σε αυτή τη διαδικασία και να 'ανοιχτεί' στους συμμαθητές του. Μετά απο περίπου 2 εβδομάδες, όχι μόνο συμμετείχε, αλλα η επιθετική συμπεριφορά του στο διάλειμμα, μειώθηκε αισθητά.

Προσπαθούμε να διδάξουμε στα παιδιά αρχαία και ιστορία και ξεχνάμε να διδάξουμε να αναγνωρίζουν τα συναισθήματα τους και κατ' επέκταση πώς να μπαίνουν στη θέση του άλλου . Και όχι μόνο αυτό, αλλά πολλές φορές γονείς κι εκπαιδευτικοι χρησιμοποιούν φράσεις όπως 'Μη ντρέπεσαι', 'μην αγχώνεσαι', 'είσαι μεγάλο παιδί και δεν πρέπει να κλαις', με τις φράσεις αυτές ωθούνται τα παιδιά στο να αποσιωπούν  το πως αισθάνονται και να νιώθουν ότι πρέπει να αισθανθούν κάτι άλλο, κάτι πιο αποδεκτό.

Στη Δανία ο τομέας της ενσυναίσθησης είναι από τους πιο βασικούς και καλλιεργείται στα παιδιά απο πολύ μικρή ηλικία με διάφορες δραστηριότητες και τρόπους και είναι ένας από τους παράγοντες που τους κατατάσσει στον πιο ευτυχισμένο λαό στον κόσμο.

Χρήσιμες συμβουλές για γονείς κι εκπαιδευτικούς :

- Όταν το παιδί σας ή ο μαθητής σας κλαίει επίμονα η' αντιδράει υπερβολικά, σταθείτε στο ύψος του και πείτε του ότι τον καταλαβαίνετε. Έπειτα ζητήστε του εκείνος να σας προτείνει μια λύση με την οποία θα νιώσει καλύτερα.

- Μειώστε το χρόνο που χρησιμοποιούν τα tablet και τους υπολογιστές τα παιδιά κι αυξήστε το ελεύθερο παιχνίδι. Έρευνες έχουν δείξει, ότι το ελεύθερο παιχνίδι στη φύση διδάσκει στο παιδί να είναι πιο αυτόνομο και να μαθαίνει τα όριά του.

- Οργανώστε μια φορά την εβδομάδα μια συγκέντρωση στο σπίτι, όλη η οικογένεια, όπου όλα τα μέλη θα συζητούν μαζί ιστορίες, θα παίζουν επιτραπέζια παιχνίδια, θα συζητούν για το πώς πέρασαν την εβδομάδα τους και θα αποφεύγεται η χρήση κινητών τηλεφώνων! Η ψυχική επαφή είναι πολύ καίρια στις μέρες μας και κάνει τα παιδιά να αισθάνονται ασφαλή.

- Επικροτήστε μια σωστή συμπεριφορά (συνεργασία, αλληλοβοήθεια, προσπάθεια) περισσότερο απο έναν καλό βαθμό. 

Αγχογόνες καταστάσεις και οι παράγοντες επιρροής για το χειρισμό τους

 Καθημερινά ακούμε πολλές φορές τη λέξη άγχος και στρες σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής μας. Η έννοια του στρες περιγράφεται ως το αποτέλεσμα της ενεργητικής αλληλεπίδρασης του ατόμου με το περιβάλλον του. Το περιβάλλον καθημερινά μας τροφοδοτεί με ερεθίσματα, τα οποία, ανάλογα με το πόσο αγχογονα ειναι, το άτομο τα αξιολογεί και κρίνει αν υπάρχει κάποιος κίνδυνος η'οχι.

Το στρες είναι πολύ έντονο στοιχείο και στη ζωή των παιδιών και είναι ικανό να επιφέρει μεγάλη αναστάτωση. Τα παιδιά και οι έφηβοι διαθέτουν μικρή εμπειρία στην αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων, σε σύγκριση με έναν ενήλικα. Επίσης, οι γνωστικές τους ικανότητες είναι σε διαρκή εξέλιξη μέχρι το τέλος της εφηβείας, γεγονός που συμβάλλει ακόμη περισσότερο στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων.

Η οικογένεια πρώτη από όλους, η κοινωνική υποστήριξη, η ηλικία και το φύλο είναι μερικοί απο τους πιο σημαντικούς παράγοντες επιρροής στο άτομο για να αντιμετωπίσει και να χειριστεί αγχογονες καταστάσεις. Η οικογένεια ως η πρώτη κοινωνία ένταξης του ατόμου, διαδραματιζει πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση συμπεριφοράς και χαρακτήρα. Η κοινωνική υποστήριξη απο την άλλη πλευρά ορίζεται ως η έγνοια και η φροντίδα που δέχεται το άτομο απο τον κοινωνικό του περίγυρο, όπως το σχολείο, οι φίλοι, το συγγενικο πλαίσιο. 

Όσον αφορά την ηλικία , έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά ηλικίας 6-12 χρόνων υιοθετούν στρατηγικές επίλυσης που εστιάζουν στο πρόβλημα ενώ σε ηλικίες 10-14 ετών οι στρατηγικές εστιάζουν στο συναίσθημα. 

Το φύλο είναι εξίσου σημαντικό και επηρεάζει. Έτσι λοιπόν, τα κορίτσια έχουν την τάση να αξιολογούν το εκάστοτε πρόβλημα ως πιο περίπλοκο και να εξακολουθούν να το σκέφτονται ακόμη κ όταν εκείνο πάψει να υπάρχει. Επιπρόσθετα, τα κορίτσια επηρεάζονται σημαντικά από το πως αντιμετωπίζουν οι γύρω τους το συγκεκριμένο γεγονός και επιλέγουν μεθόδους που σχετίζονται με το συναίσθημα. Αντίθετα, τα αγόρια τείνουν να αντιμετωπίζουν μόνα τους το πρόβλημα, αποφεύγοντας την κοινωνική στήριξη. 

Η προσωπικότητα σίγουρα είναι ένας τομέας άξιος λόγου, αφού καθορίζει πλήρως στρατηγικές που θα επιλέξει το άτομο. 

Τέλος, τα είδη των γεγονότων παίζουν το δικό τους ρόλο στην εφαρμογή συγκεκριμένων στρατηγικών. Το άτομο πολλές φορές (ιδιαίτερα όταν μιλάμε για παιδί κάτω των 12 ετών) αναμετράται με μια κατάσταση, για την οποία δεν έχει πολλές πληροφορίες και χαρακτηρίζεται από μια ασάφεια. Απότοκος αυτού, ειναι να προβεί σε συγκεκριμένους χειρισμούς. 

Παρατηρείται, κλείνοντας ότι είναι μεγάλη η γκάμα των παραγόντων που θα επηρεάσουν το άτομο για να αντιμετωπίσει και να χειριστεί δύσκολες καταστάσεις, ιδιαίτερα όταν αυτές είναι πρωτόγνωρες. 

Πρακτικές συμβουλές για τη ΔΕΠΥ

 Η ΔΕΠΥ ως μία από τις συνηθέστερες νευροαναπτυξιακές διαταραχές της παιδικής ηλικίας, χαρακτηρίζεται από τρεις βασικές κατηγορίες συμπτωμάτων. Οι κατηγορίες αυτές είναι η δυσκολία διατήρησης της προσοχής, η δυσκολία στη συγκέντρωση καθώς και η αυξημένη κινητική δραστηριότητα. 

Πολλές φορές, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας της μάθησης, αυτά τα συμπτώματα μπορούν να γίνουν τροχοπέδη στη μετάδοση γνώσεων από μέρους του εκπαιδευτικού αλλά και του γονέα που βοηθάει στη μελέτη το παιδί του, αλλά και στον ίδιο το μαθητή, ο οποίος έχει ως στόχο να κατακτήσει τη γνώση και να βρίσκεται στο επίπεδο των συμμαθητών του.

Κατά τη διάρκεια λοιπόν του μαθήματος, φροντίζουμε να ακολουθούμε κάποια βήματα ούτως ώστε να γίνει πιο εύκολη η μαθησιακή διαδικασία.

1. Πρώτα απ' όλα, για να περιοριστεί η η κινητική δραστηριότητα, θα πρέπει να γίνονται μικρά διαλείμματα, το χρόνο των οποίων θα γνωρίζει το παιδί. Με τον τρόπο αυτό, θα ξέρει ότι μπορεί να σηκωθεί, να κινηθεί, συγκεκριμένη στιγμή και θα αυξηθεί η συγκέντρωσή του την υπόλοιπη ώρα.
2.  Μπορούμε να δώσουμε στο παιδί να κρατάει κάποιο μπαλάκι antistress ή να κάθεται σε μια καρέκλα γραφείου της οποίας η πλάτη κινείται (ιδανικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί η μπάλα γυμναστικής pilates, που λειτουργεί ευεργετικά, αφού το παιδί εκτονώνει την ενέργειά του χωρίς να σηκώνεται).
3. Όσον αφορά τη συγκέντρωση, θα πρέπει να επικεντρωθούμε στη μείωση οπτικών ερεθισμάτων, τα οποία υπάρχουν στο δωμάτιο και ιδιαίτερα στο μέρος το οποίο κάθεται και κάνει μάθημα. Από τη στιγμή που υπάρχουν πολλά στυλό, μολύβια και γόμες, μέχρι να επιλέξει αυτό το οποίο θα χρησιμοποιήσει, ενδεχομένως να ξεχάσει την εντολή.
4. Επίσης, τα πράγματα που βρίσκονται στο χώρο του, καλό είναι να έχουν συγκεκριμένες θέσεις και να μην αλλάζουν. Αυτό δημιουργεί στο παιδί μια ασφάλεια και μια σιγουριά και δεν του προσθέτει ακόμη ένα ερέθισμα διάσπασης.
5. Είναι πολύ σημαντικό να διατυπώνουμε σαφείς και άμεσες εντολές, χωρίς ερώτηση. πχ. Άνοιξε σε παρακαλώ το βιβλίο σου και κάνε την άσκηση 5 και όχι, Θα μπορούσες να ανοίξεις το βιβλίο σου;
6. Ανάλογα με την ηλικία (από τη μικρότερη προς τη μεγαλύτερη) δίνουμε από μία έως περισσότερες εντολές αλλά πάντα με σαφήνεια.
7. Η διατήρηση της προσοχής του παιδιού, θα πρέπει να εμπεριέχει κίνητρο. Είναι όμορφο και θα έχει αποτέλεσμα εάν δώσουμε ένα κείμενο πχ που αναφέρεται σε ένα θέμα ενδιαφέρον για το μαθητή.
8. Έχει παρατηρηθεί ότι οι μαθητές με ΔΕΠΥ ανταποκρίνονται πολύ καλύτερα ΄και διατηρούν για πολύ περισσότερο χρονικό διάστημα την προσοχή τους, όταν περιμένουν μια ελκυστική ανταμοιβή. Αυτό μπορεί να είναι είτε ένα αυτοκόλλητο, είτε η ανάθεση μιας δουλειάς.
9. Χρησιμοποιούμε πολύ τα σχεδιαγράμματα. Οι γεμάτες σελίδες με μεγάλα κείμενα και μακροπερίοδο λόγο μπορεί να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για το παιδί.
10. Όσον αφορά το συμπεριφορικό κομμάτι, προσπαθούμε να εστιάσουμε στην επιθυμητή συμπεριφορά και όχι σε αυτό που δεν επιθυμούμε να κάνει το παιδί. Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, καλό είναι να αποφεύγονται οι τιμωρίες.

Θυμόμαστε πάντα ότι δεν είναι επιθυμία του παιδιού να διασπάται, να μην συγκεντρώνεται και να κινείται συνεχώς. Όσο δύσκολο είναι για τον εκπαιδευτικό εκείνη τη στιγμή, άλλο τόσο είναι και για εκείνο που προσπαθεί. Γι΄αυτόν ακριβώς το λόγο, θα προσπαθήσουμε να ανακαλύψουμε τον τρόπο που εκείνο προσλαμβάνει τη γνώση.

Διαβάζοντας μαθαίνουμε να γράφουμε.

Το διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων αποτελεί μια δραστηριότητα που τα παιδιά δεν τα έλκει, ιδιαίτερα όταν οι μαθητές αυτοί έχουν και κάποιου είδους μαθησιακή δυσκολία.

Είναι γεγονός ότι η ανάγνωση αποτελεί μια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία για τους μαθητές. Η ύπαρξη δε, μαθησιακών δυσκολιών η' η διάσπαση προσοχής δυσκολεύει τα παιδιά να κατανοήσουν αυτό που διαβάζουν, καθώς καταναλώνουν πολύ χρόνο για να διαβάσουν. Πολλές φορές, μάλιστα η απουσία σημείων στίξης στην ανάγνωση τους, η οποία δε χρωματίζει το λόγο αλλά και οι παύσεις, λόγω κόπωσης σε σημεία που δεν είναι σωστά, μπορεί να δώσει διαφορετικό νόημα στο κείμενο καθώς και να χαθούν νοήματα σημαντικά για την εξέλιξη της ιστορίας.

Γι αυτό είναι πολύ σημαντικό, όταν συστήνετε στο παιδί να διαβάσει ένα βιβλίο, να γνωρίζετε ότι θα αποκομίσει κάτι από αυτή τη διαδικασία.

• Οι μικρές παύσεις σε κάθε παράγραφο, θα βοηθήσουν πολύ, ούτως ώστε να κατανοεί ο μαθητής το νόημα κάθε παραγράφου αλλά και να εμπεδώσει τη σημασία της δημιουργίας παραγράφων στα δικά του κείμενα.
• Το βιβλίο, είναι καλό να είναι 'κοντά' στα ενδιαφέροντά του για να του κεντρίσει το ενδιαφέρον.

Tip! Αυτό μπορεί να του εμπλουτίσει και τις ιδέες του αλλά και να του εξάψει τη φαντασία του στο σχεδιασμό μιας δικής του ιστορίας.

• Πολλά παιδιά κάνουν ορθογραφικά λάθη, καθώς δυσκολεύονται να θυμηθούν και να εφαρμόσουν κανόνες που αφορούν το θέμα και τις καταλήξεις των λέξεων. Η ανάγνωση, σε συνδυασμό με ασκήσεις που αφορούν τις οικογένειες λέξεων, θα βοηθήσουν τους μαθητές να κατηγοριοποιήσουν τις λέξεις και να τις διακρίνουν οπτικά.

• Για να κεντρίσετε το ενδιαφέρον των παιδιών, βάλτε τα να κυκλώσουν λέξεις που τους κάνουν εντύπωση με μια κορδέλα, η' με ένα λαστιχάκι. Θα τους φανεί διασκεδαστικό και πολύ πιο ενδιαφέρον από το κλασικό τρόπο του μολυβιού.

Μια διαφορετική αξιολόγηση

Στη χώρα μας, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια για μια πιο διαφορετική και σύγχρονη αξιολόγηση των μαθητών, συνεχίζει να λειτουργεί η παρωχημένη αξιολόγηση η οποία περισσότερο "ενδιαφέρεται" για μια τελική, αθροιστική αξιολόγηση που έχει στόχο κυρίως τον έλεγχο των μαθησιακών γνώσεων.
Όπως έχει προειπωθεί, σε προηγούμενο άρθρο, η κάθε προσωπικότητα μαθητή-μαθήτριας είναι πολύ διαφορετική και ο τρόπος που προσλαμβάνει τις πληροφορίες και τη γνώση ευρύτερα, είναι εξίσου μοναδικός. Αυτό, από μόνο του καθιστά αναγκαία και τη διαφορετική αξιολόγηση. Σε εκπαιδευτικά συστήματα άλλων χωρών υιοθετείται η αξιολόγηση με αναστοχασμό, που έχει ως στόχο την πολύπλευρη ανάπτυξη του παιδιού, όχι μόνο ως μαθητή αλλά και ως προσωπικότητας. Σύμφωνα με αυτή τη διαδικασία, το παιδί ενισχύεται συνεχώς καθώς εμπλέκεται στη μαθησιακή διαδικασία, κατά την αξιολόγηση αλλά προάγεται και εξελίσσεται και η διδασκαλία, αφού ο εκπαιδευτικός ανατροφοδοτείται μέσα από τις απορίες και την εξέλιξη των μαθητών του.








Οι μαθητές και η διαφορετικότητά τους

Βάση των παραπάνω, αντιλαμβανόμαστε ότι η αξιολόγηση δεν είναι μια διαδικασία που πρέπει να πραγματοποιείται στο τέλος μιας ενότητας ή της σχολικής χρονιάς, αλλά πραγματοποιείται όσο εξελίσσεται η εκπαιδευτική διαδικασία και βοηθάει το μαθητή αλλά και τον εκπαιδευτικό να εξελιχθεί. Εδώ, δεν πρέπει να παραβλεφθεί η παραδοχή ότι ο κάθε μαθητής διαθέτει διαφορετικές κλίσεις, ενδιαφέροντα κι ασχολίες και έχει μεγαλώσει σε διαφορετικά πλαίσια και εικόνες. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να ακολουθεί και διαφορετική μαθησιακή πορεία.
Η διαδικασία της αξιολόγησης θα πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψιν τις διαφορετικές πλευρές και περιοχές ανάπτυξης ενός μαθητή, οι οποίες δε μπορούν να αξιολογηθούν ταυτόχρονα, με εφαρμογές που είναι κοινές για όλους. Αυτό δε θα ήταν δυνατόν να φέρει πολύπλευρα αποτελέσματα για τη μαθησιακή διαδικασία.

Ο εκπαιδευτικός

Ο εκπαιδευτικός λοιπόν θα πρέπει να ακολουθήσει μια πορεία ούτως ώστε να αξιολογήσει  τη μάθηση αλλά και να αξιολογήσει για τη μάθηση.
Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει:

• να συλλέγει συνεχείς πληροφορίες
• να παρατηρεί και να καταγράφει ενδείξεις και στοιχεία
• να μαζεύει αποδεικτικά στοιχεία
• να παρατηρεί ενδεχόμενες αντιδράσεις 

με σκοπό την εξέλιξη και την πρόοδο των μαθητών του και

• να δημιουργεί σιγά σιγά το προφίλ του μαθητή του με το υλικό που έχει συλλέξει
• να ενημερώνει τον ίδιο αλλά και τους γονείς του για την εξέλιξη του

με σκοπό τη συνεχή ανατροφοδότησή του.

Αυτό επιτυγχάνεται από την αλληλεπίδραση του εκπαιδευτικού με τους μαθητές του, από το διάλογο μεταξύ τους, από τα φύλλα αξιολόγησης που δίνει ο εκπαιδευτικός αλλά και από τον τρόπο που τα αντιμετωπίζει το παιδί, από τη συνεργασία μεταξύ τους. Ο δάσκαλος επίσης για να δημιουργήσει το προφίλ του μαθητή, είναι ανάγκη να τον παρατηρεί (τις αντιδράσεις, τις ανάγκες του, τα συναισθήματά του, τη θέληση του για συνεργασία ή όχι κ.ά). 

Όπως γίνεται αντιληπτό, είναι μια αμφίδρομη διαδικασία  και θα πρέπει να πραγματοποιείται, όχι με σκοπό τη βαθμοθηρία αλλά την συγκέντρωση πληροφοριών με σκοπό την εξέλιξη του μαθητή και της εκπαιδευτικής διαδικασίας.

'Είμαι οπτικός τύπος' κυρία

'Είμαι οπτικός τύπος' κυρία.
Πολλές φορές ακούμε αυτή τη φράση από μαθητές. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν γονείς και δάσκαλοι που το ερμηνεύουν ως δικαιολογία, προκειμένου να μη διαβάσει ο μαθητής με τον τρόπο που του έχει ζητηθεί.
Το λεγόμενο 'γνωστικό στυλ' χρησιμοποιείται ως όρος για να περιγράψει τον τρόπο, με τον οποίο το άτομο συνηθίζει να προσλαμβάνει, να επεξεργαζεται και να αποθηκεύει πληροφορίες. Αυτό σχετίζεται με το γενικότερο επίπεδο ικανοτήτων των παιδιών, το οποίο κατακτάται από πολύ μικρή ηλικία.
Σε ένα μεγάλο ωστόσο βαθμό, το στυλ αυτό ενυπάρχει στους μαθητές και αυτό αποδεικνύεται με την ευκολία που, κάποιος μαθητής μπορεί να μάθει 'βλέποντας', 'ακούγοντας' κ.ο.κ
Το 'μαθησιακο στυλ' από την άλλη, το οποίο επίσης συνδέεται με τη γνωστική ανάπτυξη του μαθητή, αναφέρεται στον ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο ο μαθητής προσεγγίζει και μελετάει τις πληροφορίες.
Εάν τα ερεθίσματα τα επεξεργαζεται π.χ οπτικά η' ακουστικά αλλά και το ποια στιγμή της ημέρας το κάνει, εξαρτάται από το μαθησιακο στυλ. Αυτό απαιτεί ιδιαίτερη αυτογνωσία από μέρους των μαθητών προκειμένου να επιλέξουν τον τρόπο που θα μάθουν και τη διαδικασία την οποία θα επιλέξουν.
Είναι πολύ λογικό, βάση των παραπάνω, να θέλει ο κάθε μαθητής, συγκεκριμένο τρόπο να διαβάσει και αντίθετα, αν του ζητηθεί από τον εκπαιδευτικό άλλος τρόπος, να απαιτεί περισσότερο χρόνο και να δυσκολεύεται.